Khi đại tu máy nổ xe ô tô, quả nén phải thay mới 100%. Những năm sau kháng chiến chống thực dân Pháp, xe ô tô cần sửa chữa nhiều, một nhà máy sửa chữa đại tu 30 xe/tháng thì phải cần 180 quả nén, nhưng lại có tới 6 cốt (đường kính quả nén khác nhau) nên phải có số lượng gấp 1,5 lần mới đáp ứng được. Viện trợ của nước bạn có hạn, trên thị trường không có, nên ngành Xe-máy quân đội phải chủ động nghiên cứu sản xuất.

Xe máy, khí tài của Đoàn H49 (Binh chủng Công binh) phục vụ huấn luyện nội dung "Phân đội công binh hạ thủy, lắp ghép, chèo chở phà PMP". Ảnh: Phạm Quân.
Phòng Kỹ thuật sửa chữa, Nhà máy sửa chữa đại tu ô tô Chiến Thắng thuộc Cục Quản lý xe được giao nhiệm vụ nghiên cứu sản xuất quả nén xe GAZ-51 và GAZ-63. Máy đúc nhôm có áp lực do Liên Xô viện trợ được trên cấp cho nhà máy, đáp ứng các yêu cầu đúc quả nén, đặc biệt là giữ nhiệt ổn định nước kim loại trong suốt thời gian đúc. Quả nén do nhà máy đúc ra đạt yêu cầu, sau khi tiện, so với quả nén đúc thủ công thì chất lượng hơn hẳn; chỉ lấm tấm một số vết rỗ nhỏ như đầu mũi kim ở đỉnh và thân quả nén, nhưng vẫn được sử dụng vào đại tu máy nổ, vì không có hiện tượng bó máy do quả nén bị rỗ.
Chúng tôi rất phấn khởi và thống nhất phải tìm cách khắc phục tình trạng rỗ khí, nhưng khó khăn là lúc đó ngoài nhà máy Chiến Thắng, chưa có nơi nào đúc quả nén. Tôi nhớ đến thư viện của Cục Quản lý xe trước đó có nhận một số hòm tài liệu kỹ thuật của Liên Xô, nhưng chưa khai thác sử dụng. Thật may tôi tìm được một tài liệu về đúc quả nén, độ dày gần chục trang, in ô-da-lít bằng tiếng Nga và có hình vẽ. Qua bản dịch, tôi biết, nước nhôm đúc, khi rót vào khuôn phải xử lý bằng hóa chất để chống rỗ khí. Khi xuống Nhà máy Chiến Thắng, tôi dề nghị đồng chí Lan, Trưởng phòng Vật tư cho mua hóa chất là clo-rua kẽm. Qua thử nghiệm, các quả nén có khuôn đúc được qua xử lý hóa chất hoàn toàn không còn vết rỗ khí. Như vậy, Nhà máy Chiến Thắng lần đầu tiên đúc được quả nén xe GAZ-51, GAZ-63 theo tài liệu công nghệ của Liên Xô, chất lượng tốt, được đi báo cáo, trưng bày hiện vật tại hội nghị về công nghệ đúc nhôm, đồng được tổ chức tại Hà Nội. Các đại biểu đều công nhận quả nén do Nhà máy Chiến Thắng đúc có chất lượng tốt, là sản phẩm loại một.
Kết quả nghiên cứu đúc thành công quả nén xe GAZ-51và GAZ-63, được vận dụng sang đúc quả nén cho xe Zil-157, CA-30 và chỉ phải thay nguyên liệu và khuôn đúc.
NGUYỄN VĂN MAI
(Theo website Nguyễn Tấn Dũng)
No comments:
Post a Comment